Thủ tục chia thừa kế nhà đất do cha mẹ để lại 2026 – Luật Dũng Trịnh tư vấn

Việc chia thừa kế nhà đất do cha mẹ để lại cần hiểu rõ cách chia di sản, phần di sản được hưởng, hồ sơ cần chuẩn bị và quy trình thực hiện. Luật Dũng Trịnh hướng dẫn chi tiết theo Bộ luật Dân sự 2015.

1. Chia thừa kế nhà đất theo di chúc

1.1. Hình thức của di chúc

Di chúc gồm di chúc miệng và di chúc bằng văn bản. Di chúc bằng văn bản gồm:

• Không có người làm chứng
• Có người làm chứng
• Có công chứng
• Có chứng thực

Di chúc miệng chỉ hợp pháp khi tính mạng người lập bị đe dọa, và sau 3 tháng nếu người lập còn sống minh mẫn thì bị hủy bỏ theo Điều 629 BLDS 2015.

Xem thêm: Đất không có Sổ đỏ có được chia thừa kế không?

1.2. Khi nào di chúc hợp pháp

• Người lập minh mẫn, sáng suốt; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép
• Nội dung không vi phạm pháp luật, không trái đạo đức xã hội
• Hình thức di chúc tuân thủ quy định tại Điều 630 BLDS 2015

1.3. Cách chia theo di chúc

Người lập di chúc có quyền phân định phần di sản cho từng người thừa kế. Người thừa kế không phụ thuộc di chúc (ví dụ: con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng) sẽ được hưởng bằng 2/3 suất thừa kế theo pháp luật nếu di chúc cho ít hơn.

Xem ví dụ chi tiết: Thủ tục công chứng di chúc
Di chúc nhà đất viết tay hợp pháp?

Di chúc miệng có hợp pháp không?

Đất không có Sổ đỏ có được chia thừa kế không?

Khai nhận di sản thừa kế?

Tranh chấp di sản thừa kế?

2. Chia thừa kế nhà đất theo pháp luật

2.1. Khi nào áp dụng

• Không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp
• Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc cùng thời điểm
• Người thừa kế từ chối nhận hoặc không có quyền hưởng
• Phần di sản không được định đoạt trong di chúc

2.2. Người được hưởng theo pháp luật

Theo Điều 649, 651 BLDS 2015: người thừa kế thuộc diện hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng, chia theo các hàng thừa kế từ thứ nhất đến thứ ba. Hàng sau chỉ được hưởng nếu hàng trước không còn người thừa kế hợp pháp.

2.3. Phần di sản được chia bằng nhau

Theo khoản 2 Điều 651 BLDS, những người cùng hàng thừa kế được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Kết luận

Cách chia thừa kế nhà đất do cha mẹ để lại gồm chia theo di chúc (nếu hợp pháp) và chia theo pháp luật. Phần di sản thừa kế sẽ được xác định theo nội dung di chúc hoặc bằng nhau nếu chia theo pháp luật.

Xem thêm các dịch vụ liên quan: Khai nhận di sản thừa kế, Tranh chấp di sản thừa kế.

Các câu hỏi thường gặp:

1. Nhà đất do cha mẹ để lại có thể chia theo di chúc không?
Có. Nếu di chúc hợp pháp theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, nhà đất sẽ được chia theo phần di sản mà người lập di chúc phân định cho từng người thừa kế.

2. Nếu không có di chúc thì nhà đất được chia như thế nào?
Trong trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, nhà đất sẽ được chia theo pháp luật. Những người thuộc cùng hàng thừa kế sẽ hưởng phần di sản bằng nhau theo Điều 651 BLDS 2015.

3. Ai là người thừa kế nhà đất theo pháp luật?
Người thừa kế theo pháp luật là cá nhân có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng với người để lại di sản. Họ được phân theo các hàng thừa kế: thứ nhất, thứ hai, thứ ba, theo Điều 651 BLDS 2015.

4. Người thừa kế không phụ thuộc di chúc được hưởng bao nhiêu phần?
Những người không phụ thuộc vào nội dung di chúc (ví dụ con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ/chồng) sẽ được hưởng bằng 2/3 suất thừa kế theo pháp luật nếu di chúc cho phần di sản ít hơn.

5. Hồ sơ cần chuẩn bị để chia thừa kế nhà đất gồm những gì?
Hồ sơ gồm: giấy chứng tử, di chúc (nếu có), giấy tờ nhà đất, CMND/CCCD và sổ hộ khẩu của người thừa kế, cùng các giấy tờ khác theo yêu cầu của UBND hoặc Tòa án.

6. Thời gian chia thừa kế nhà đất là bao lâu?
Thời gian chia thừa kế phụ thuộc vào việc có tranh chấp hay không. Nếu không có tranh chấp và hồ sơ đầy đủ, chia thừa kế theo di chúc hoặc pháp luật thường hoàn tất trong 15–30 ngày làm việc.

Luật sư Trịnh Văn Dũng, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội.

Hotline: 0969 566 766

Chát Zalo: 0338 919 686

Messenger: Chat Messenger

Web: luatdungtrinh.vn

Gọi ngay