Trịnh Văn DũngThời hạn chuẩn bị xét xử vụ án hình sự là gì? khi nào vụ án hình sự được đưa ra xét xử? Quy định về tiếp nhận hồ sơ vụ án, bản cáo trạng và thụ lý vụ án? Thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm?
Thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án hình sự là khoảng thời gian để Tòa án nhân dân cấp sơ thẩm thực hiện nghiên cứu hồ sơ, thực hiện các hoạt động tố tụng hoặc các công việc cần thiết khác để chuẩn bị cho việc xét xử vụ án đạt chất lượng tốt nhất, đảm bảo xét xử đúng người, đúng tội. Vậy thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án hình sự được quy định như thế nào? Quy định về nhận hồ sơ vụ án, bản cáo trạng và thụ lý vụ án? Thời điểm vụ án hình sự được đưa ra xét xử khi nào?
Mục Lục [Ẩn]
Trong quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 chưa có quy định về khái niệm “Thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án hình sự” là gì? Tuy nhiên, bạn đọc có thể hiểu thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án hình sự là khoảng thời gian được quy định trong Bộ luật Tố tụng Hình sự để Tòa án thực hiện các hoạt động tố tụng và các công việc cần thiết để chuẩn bị cho phiên xét xử tại Tòa án diễn ra tốt nhất. Thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án được tính từ ngày Tòa án ban hành quyết định thụ lý vụ án hình sự
Căn cứ Điều 277 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, sau khi nhận hồ sơ vụ án, Tòa án có thời hạn chuẩn bị xét xử như sau:
Chánh án Tòa án có thể gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử đối với vụ án phức tạp: 15 ngày cho tội phạm ít nghiêm trọng và nghiêm trọng, và 30 ngày cho tội phạm rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng.
Thời hạn mở phiên tòa sơ thẩm: Sau khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa trong thời hạn không quá 15 ngày, có thể kéo dài đến 30 ngày nếu có lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan.
Theo Điều 347 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, Tòa án cấp phúc thẩm phải mở phiên tòa trong vòng 60 ngày kể từ ngày thụ lý vụ án và trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử.
3. Thời hạn trong thủ tục rút gọn: Đối với thủ tục rút gọn, các thời hạn được quy định ngắn hơn: điều tra 20 ngày, truy tố 20 ngày, chuẩn bị xét xử 10 ngày, và mở phiên tòa 07 ngày
Theo Điều 276 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về nhận hồ sơ vụ án, bản cáo trạng và thụ lý vụ án khi chuẩn bị xét xử sơ thẩm như sau:
“1. Khi Viện kiểm sát giao bản cáo trạng, hồ sơ vụ án và vật chứng kèm theo (nếu có), Tòa án phải kiểm tra và xử lý:
a) Trường hợp tài liệu trong hồ sơ vụ án, vật chứng kèm theo (nếu có) đã đầy đủ so với bảng kê tài liệu, vật chứng và bản cáo trạng đã được giao cho bị can hoặc người đại diện của bị can thì nhận hồ sơ vụ án;
b) Trường hợp tài liệu trong hồ sơ vụ án, vật chứng kèm theo (nếu có) không đủ so với bảng kê tài liệu, vật chứng hoặc bản cáo trạng chưa được giao cho bị can hoặc người đại diện của bị can thì chưa nhận hồ sơ vụ án và yêu cầu Viện kiểm sát bổ sung tài liệu, vật chứng; yêu cầu giao bản cáo trạng cho bị can hoặc người đại diện của bị can.
2. Việc giao, nhận hồ sơ vụ án và bản cáo trạng được lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật này và đưa vào hồ sơ vụ án.
Ngay sau khi nhận được hồ sơ vụ án kèm theo bản cáo trạng thì Tòa án phải thụ lý vụ án. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày thụ lý vụ án, Chánh án Tòa án phải phân công Thẩm phán chủ tọa phiên tòa giải quyết vụ án.”
Như vậy, ngay sau khi Tòa án nhận được hồ sơ vụ án và bản cáo trạng từ viện kiểm sát thì Tòa án phải ra quyết định thụ lý vụ án và trong thời gian 03 ngày từ khi thụ lý Chánh án Tòa án phải phân công Thẩm phán chủ tọa phiên tòa giải quyết vụ án. Thời hạn chuẩn bị xét xử tính từ ngày Tòa án ban hành quyết định thụ lý vụ án này.
Căn cứ Điều 277 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án hình sự như sau:
- Trong thời hạn 30 ngày đối với tội phạm ít nghiêm trọng, 45 ngày đối với tội phạm nghiêm trọng, 02 tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng, 03 tháng đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải ra một trong các quyết định:
+ Đưa vụ án ra xét xử;
+ Trả hồ sơ để yêu cầu điều tra bổ sung;
+ Tạm đình chỉ vụ án hoặc đình chỉ vụ án.
Đối với vụ án phức tạp, Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử nhưng không quá 15 ngày đối với tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng, không quá 30 ngày đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Việc gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử phải thông báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp.
- Đối với vụ án được trả lại để yêu cầu điều tra bổ sung thì trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận lại hồ sơ, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải ra quyết định đưa vụ án ra xét xử.
Trường hợp phục hồi vụ án thì thời hạn chuẩn bị xét xử theo thủ tục chung quy định tại Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 kể từ ngày Tòa án ra quyết định phục hồi vụ án.
- Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan thì Tòa án có thể mở phiên tòa trong thời hạn 30 ngày.
Như vậy, thời hạn chuẩn bị xét xử có thể gọi là thời gian Thẩm phán chủ tọa phiên tòa nghiên cứu hồ sơ và ra một trong những quyết định cần thiết trong hoạt động tố tụng hình sự.
Theo đó, thời hạn để Thẩm phán chủ tọa phiên tòa nghiên cứu hồ sơ và ra một trong những quyết định cần thiết: Đối với tội phạm ít nghiêm trọng là 45 ngày (= 30 ngày + 15 ngày); Đối với tội phạm nghiêm trọng là 60 ngày (= 45 ngày + 15 ngày); Đối với tội phạm rất nghiêm trọng là 2 tháng 30 ngày (= 2 tháng + 30 ngày) và đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là 3 tháng 30 ngày (= 3 tháng + 30 ngày)
Thời hạn để Thẩm phán chủ tọa phiên tòa chuẩn bị công việc cho việc mở phiên tòa là 15 ngày và tối đa 30 ngày tính từ ngày có Quyết định đưa vụ án ra xét xử.
Cơ sở pháp lý: Điều 277, Bộ Luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định về thời hạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự:
"Điều 277. Thời hạn chuẩn bị xét xử
1. Trong thời hạn 30 ngày đối với tội phạm ít nghiêm trọng, 45 ngày đối với tội phạm nghiêm trọng, 02 tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng, 03 tháng đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải ra một trong các quyết định:
a) Đưa vụ án ra xét xử;
b) Trả hồ sơ để yêu cầu điều tra bổ sung;
c) Tạm đình chỉ vụ án hoặc đình chỉ vụ án. Đối với vụ án phức tạp, Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử nhưng không quá 15 ngày đối với tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng, không quá 30 ngày đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Việc gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử phải thông báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp.
2. Đối với vụ án được trả lại để yêu cầu điều tra bổ sung thì trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận lại hồ sơ, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải ra quyết định đưa vụ án ra xét xử. Trường hợp phục hồi vụ án thì thời hạn chuẩn bị xét xử theo thủ tục chung quy định tại Bộ luật này kể từ ngày Tòa án ra quyết định phục hồi vụ án.
3. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan thì Tòa án có thể mở phiên tòa trong thời hạn 30 ngày."
Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào hoặc muốn được Luật sư tư vấn pháp lý xin vui lòng liên hệ thông tin phía dưới để được hỗ trợ tốt nhất.
Mọi thông tin cần tư vấn, Quý khách vui lòng liên hệ
Luật sư: TRỊNH VĂN DŨNG
Điện thoại: 0969566766
Zalo: 0338919686
