Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai của UBND xã?

UBND cấp xã có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai khi các bên không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hoặc không đủ điều kiện khởi kiện ra Tòa án. Tuy nhiên, thẩm quyền này là hòa giải, và nếu hòa giải không thành, tùy thuộc vào việc đất có sổ đỏ hay không, vụ việc sẽ được chuyển lên Tòa án hoặc UBND cấp có thẩm quyền cao hơn để giải quyết.

Khi nào tranh chấp đất đai được hòa giải tại xã?

• Điều kiện: Các bên tranh chấp tự hòa giải nhưng không thành công, sau đó gửi đơn lên UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp.

• Thủ tục hòa hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND xã:

• Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm tổ chức hòa giải, phối hợp với các tổ chức chính trị-xã hội ở địa phương.

• Thời hạn hòa giải: Tối đa 45 ngày kể từ ngày nhận đơn yêu cầu (có thể gia hạn thêm 10 ngày với xã miền núi, biên giới, hải đảo).

• Hòa giải phải lập thành biên bản có chữ ký của các bên và xác nhận của UBND cấp xã.

• Thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch UBND cấp xã:

• Chủ tịch UBND cấp xã là người có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai khi các bên không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hoặc không đủ điều kiện khởi kiện ra Tòa án. Sau khi hòa giải không thành

• Nếu đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ): Vụ việc sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

• Nếu đất chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Các bên có thể lựa chọn một trong hai hình thức sau:

Gửi đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền.

Gửi đơn đến UBND cấp có thẩm quyền để giải quyết tiếp.

Lưu ý quan trọng

• Luôn phải thực hiện thủ tục hòa giải tại UBND cấp xã trước khi gửi đơn lên cơ quan cấp trên hoặc Tòa án, trừ khi tranh chấp thuộc trường hợp được miễn hòa giải.

• Việc UBND cấp xã hòa giải có thể kết thúc bằng biên bản hòa giải thành hoặc hòa giải không thành.

Thời hạn giải quyết tranh chấp đất đai là bao lâu?

Thời hạn giải quyết tranh chấp đất đai phụ thuộc vào thẩm quyền giải quyết. Cụ thể: Chủ tịch UBND xã giải quyết không quá 45 ngày; Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết không quá 50 ngày (từ 1/7/2025);

Tòa án có thời gian chuẩn bị xét xử là 4 tháng (có thể gia hạn thêm 2 tháng), sau đó 1 tháng phải mở phiên tòa sơ thẩm (có thể gia hạn 2 tháng).

Thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính

• Hòa giải tại UBND cấp xã: Tối đa 30 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu.

• Giải quyết tại UBND cấp xã: Tối đa 45 ngày (hoặc 60 ngày với xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa).

• Giải quyết tại UBND cấp tỉnh: Tối đa 60 ngày, không tính thời gian nghỉ, lễ, và thời gian xem xét vi phạm pháp luật, trưng cầu giám định.

• Giải quyết tại Tòa án: 4 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án, có thể gia hạn thêm 2 tháng nếu vụ án phức tạp.

Thời gian này có thể kéo dài hơn tùy thuộc vào các yếu tố khác như hoãn phiên tòa, tạm đình chỉ giải quyết, kháng cáo.

Thời hạn theo từng cấp thẩm quyền

• UBND cấp xã: 30 ngày để tổ chức hòa giải kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu. Tối đa 45 ngày để giải quyết. Với xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, thời hạn này là không quá 45 ngày.

• UBND cấp tỉnh: Tối đa 60 ngày để giải quyết.

Thời hạn giải quyết tại Tòa án

• Thời hạn chuẩn bị xét xử là 4 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án.

• Nếu vụ án phức tạp hoặc có sự kiện bất khả kháng, Chánh án Tòa án có thể gia hạn thời gian này nhưng không quá 2 tháng.

• Sau khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa xét xử sơ thẩm trong thời hạn 1 tháng (hoặc 2 tháng nếu có lý do chính đáng).

• Tổng thời gian từ khi thụ lý đến khi mở phiên tòa sơ thẩm có thể lên tới 8 tháng (chưa tính thời gian hoãn phiên tòa hoặc tạm đình chỉ vụ án).

• Trong thực tế, các vụ án có thể kéo dài nhiều năm do nhiều yếu tố như hoãn phiên tòa, tạm đình chỉ, kháng cáo, kháng nghị.

Lưu ý

• Thời hạn giải quyết tại UBND không bao gồm các ngày nghỉ, ngày lễ, thời gian tiếp nhận hồ sơ tại xã, thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính, thời gian xem xét vi phạm pháp luật hoặc trưng cầu giám định.

• Tranh chấp đất đai theo quy định của Luật Đất đai không áp dụng thời hiệu khởi kiện khi giải quyết tại Tòa án theo thủ tục dân sự.

Thời hạn hòa giải tranh chấp đất đai là bao lâu?

Thời hạn hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã là không quá 30 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu. Tuy nhiên, theo quy định trước đây, thời hạn này có thể lên đến 45 ngày.

Thời hạn hòa giải tại UBND cấp xã?

• Theo luật Đất đai 2024: Thời gian giải quyết tranh chấp bằng thủ tục hòa giải tại UBND cấp xã là 30 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai.

• Theo quy định trước đây (Nghị định 43/2014/NĐ-CP): Thời hạn thực hiện thủ tục hòa giải là không quá 45 ngày kể từ ngày nhận đơn.

Các bước hòa giải tranh chấp đất đai?

1. Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND xã gồm 6 bước chính:
2. Nộp đơn yêu cầu hòa giải,
3. UBND xã thông báo thụ lý đơn,
4. Thẩm tra, xác minh,
5. Thành lập Hội đồng hòa giải,
6. Tổ chức họp hòa giải, và
7. Lập biên bản hòa giải.

Toàn bộ quá trình hòa giải tại cấp xã có thời hạn không quá 45 ngày, kể từ ngày nhận đơn.

Nộp đơn yêu cầu hòa giải

• Người có tranh chấp gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai đến UBND xã nơi có đất. UBND xã thông báo thụ lý đơn

• Trong vòng 3 ngày kể từ ngày nhận đơn, Chủ tịch UBND xã sẽ thông báo bằng văn bản cho các bên tranh chấp về việc thụ lý đơn. Nếu không thụ lý, UBND xã phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Thẩm tra, xác minh

• UBND cấp xã sẽ tiến hành thẩm tra, xác minh nguyên nhân phát sinh tranh chấp, thu thập các giấy tờ, tài liệu liên quan như nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất và hiện trạng sử dụng đất do các bên cung cấp