Trịnh Văn DũngTheo Khoản 21 Điều 3 Luật Đất đai 2024, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) là chứng thư pháp lý xác nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Trong trường hợp có tranh chấp đất đai, một bên có quyền yêu cầu hủy sổ đỏ nếu có căn cứ chứng minh sổ đỏ được cấp trái pháp luật.
Sổ đỏ được cấp không đúng thẩm quyền.
Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất.
Sổ đỏ cấp không đúng diện tích đất.
Đất không đủ điều kiện cấp sổ đỏ.
Đất sử dụng không đúng mục đích.
Hiện nay có 2 phương thức phổ biến để yêu cầu hủy sổ đỏ:
Áp dụng khi muốn hủy quyết định cấp sổ đỏ của cơ quan nhà nước.
Đối tượng khởi kiện: Quyết định hành chính về cấp sổ đỏ.
Người khởi kiện phải chứng minh việc cấp sổ đỏ trái pháp luật và ảnh hưởng quyền lợi hợp pháp.
Người bị kiện: Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ.
Lưu ý: Tòa án hành chính chỉ giải quyết yêu cầu hủy sổ đỏ, không giải quyết tranh chấp đất đai.
Căn cứ pháp lý: Khoản 1 Điều 34 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Tòa án có quyền hủy quyết định trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân xâm phạm quyền lợi hợp pháp.
Áp dụng khi giải quyết tranh chấp đất đai dân sự, người khởi kiện có quyền yêu cầu tòa tuyên hủy sổ đỏ nếu quyết định cấp sổ đỏ là trái pháp luật.
Hồ sơ cần chuẩn bị gồm:
Đơn khởi kiện (hành chính hoặc dân sự).
Bản sao sổ đỏ và các giấy tờ liên quan.
Hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, tặng cho hoặc thừa kế (nếu có).
Giấy ủy quyền (nếu ủy quyền cho người khác khởi kiện).
Chứng cứ liên quan: biên lai nộp thuế, biên bản hòa giải, thông báo của cơ quan nhà nước…
Các tài liệu chứng minh sổ đỏ cấp trái pháp luật: quyết định cấp, biên bản kiểm tra, thông báo của cơ quan nhà nước.
Quy trình khởi kiện và giải quyết tranh chấp đất đai có yêu cầu hủy sổ đỏ gồm 5 bước:
Người khởi kiện gửi đơn kèm tài liệu, chứng cứ tới tòa án:
Nộp trực tiếp tại Tòa án.
Gửi qua bưu chính.
Gửi trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia.
Thẩm phán xem xét đơn và ra quyết định:
Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn.
Tiến hành thụ lý vụ án thông thường hoặc rút gọn.
Chuyển đơn cho tòa án có thẩm quyền nếu cần.
Trả lại đơn nếu không thuộc thẩm quyền.
Thời hạn xử lý: 08 ngày.
Bước 3 – Thụ lý vụ án
Thẩm phán thông báo cho người khởi kiện nộp tiền tạm ứng án phí (nếu áp dụng).
Thẩm phán thụ lý vụ án khi nhận biên lai hoặc đơn + chứng cứ nếu được miễn phí.
Thời hạn nộp: 07 ngày kể từ ngày nhận giấy báo.
Thời hạn chuẩn bị xét xử: 4 tháng, vụ việc phức tạp gia hạn 2 tháng.
Thẩm phán thực hiện:
Lập hồ sơ vụ án.
Xác định tư cách đương sự.
Làm rõ tình tiết, thu thập chứng cứ.
Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời nếu cần.
Hòa giải, kiểm tra chứng cứ.
Trong giai đoạn này, thẩm phán có thể:
Công nhận thỏa thuận các bên.
Tạm đình chỉ hoặc đình chỉ giải quyết vụ án.
Đưa vụ án ra xét xử.
Phiên tòa sơ thẩm được tiến hành theo thời gian, địa điểm đã ghi.
Trong 10 ngày kể từ ngày tuyên án, tòa gửi bản án cho các bên và Viện kiểm sát.
Nếu có kháng cáo hoặc kháng nghị, vụ việc tiếp tục theo thủ tục phúc thẩm.
Chuẩn bị chứng cứ đầy đủ: sổ đỏ, hợp đồng, quyết định cấp sổ đỏ, biên lai nộp phí.
Xác định đúng loại vụ án: hành chính hay dân sự.
Tuân thủ thời hạn khởi kiện.
Tham khảo luật sư chuyên tranh chấp đất đai để đảm bảo quyền lợi.
Theo dõi tiến trình xử lý vụ án để cập nhật kết quả.
1. Bao lâu thì tòa án xét xử xong vụ kiện hủy sổ đỏ?
Thông thường 4 tháng, vụ việc phức tạp có thể gia hạn thêm 2 tháng.
2. Ai có quyền khởi kiện hủy sổ đỏ?
Người bị cấp sổ đỏ trái pháp luật hoặc người có quyền lợi liên quan bị ảnh hưởng.
3. Phí khởi kiện hủy sổ đỏ bao nhiêu?
Phụ thuộc vào tạm ứng án phí theo quy định và có thể được miễn nếu thuộc đối tượng ưu đãi.
4. Có thể kiện hủy sổ đỏ online không?
Có thể nộp đơn trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia, nhưng hồ sơ cần đầy đủ chứng cứ.
Luật sư: TRỊNH VĂN DŨNG
Điện thoại: 0338 919 686
Zalo: 0338 919 686
