Điều kiện hoãn phiên toà xét xử vụ án hình sự?

Điều kiện hoãn phiên toà hình sự? Hoãn phiên tòa xét xử vụ án hình sự là gì? Trường hợp nào được hoãn phiên tòa hình sự? Thời điểm hoãn phiên tòa? Được hoãn phiên tòa hình sự mấy lần? Cơ quan nào có thẩm quyền hoãn phiên tòa vụ án hình sự? Những ai có quyền đề nghị hoãn phiên tòa? Bị cáo có quyền đề nghị hoãn phiên tòa không? Bị hại có quyền đề nghị hoãn phiên tòa không?

Điều kiện hoãn phiên tòa xét xử vụ án hình sự bao gồm các trường hợp bắt buộc (như thay đổi Thẩm phán, Kiểm sát viên; bị cáo, người bào chữa vắng mặt vì lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan) và các trường hợp Tòa án có thể quyết định hoãn (như cần thu thập thêm chứng cứ, giám định bổ sung)... Hoãn phiên tòa được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự 2015.  

Mục Lục [Ẩn]

Hoãn phiên tòa xét xử vụ án hình sự là gì?

Trong quy định Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 chưa có quy định “Hoãn phiên tòa xét xử hình sự “ là gì? Căn cứ vào điều 297 Bộ luật Hình sự 2015 thì Hoãn phiên tòa là tạm ngừng trong một thời gian nhất định việc xét xử vụ án theo trình tự sơ thẩm hoặc phúc thẩm trong những trường hợp do pháp luật quy định nhằm đảm bảo việc xét xử được khách quan, công bằng.

Trường hợp nào được hoãn phiên tòa hình sự?

Căn cứ theo quy định tại Điều 297 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, Tòa án hoãn phiên tòa hình sự khi thuộc một trong các trường hợp:

Có một trong những căn cứ quy định tại các điều 52, 53, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294 và 295 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015:

- Thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên;

- Thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm;

- Thẩm phán, Hội thẩm không thể tham gia xét xử nhưng không có Thẩm phán, Hội thẩm dự khuyết để thay thế hoặc phải thay đổi chủ tọa phiên tòa mà không có Thẩm phán để thay thế theo quy định;

- Kiểm sát viên bị thay đổi hoặc không thể tiếp tục thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử mà không có Kiểm sát viên dự khuyết để thay thế;

- Bị cáo vắng mặt vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan;

- Người bào chữa vắng mặt vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan, hoặc người bào chữa được chỉ định vắng mặt, trừ trường hợp bị cáo đồng ý xét xử vắng mặt người bào chữa;

- Bị hại, đương sự hoặc người đại diện của họ vắng mặt thì tùy trường hợp, Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử;

- Người làm chứng về những vấn đề quan trọng của vụ án vắng mặt thì tùy trường hợp, Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử;

- Người giám định, người định giá tài sản vắng mặt thì tùy trường hợp, Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử;

- Người phiên dịch, người dịch thuật vắng mặt mà không có người khác thay thế.

- Cần phải xác minh, thu thập bổ sung chứng cứ, tài liệu, đồ vật mà không thể thực hiện ngay tại phiên tòa;

- Cần tiến hành giám định bổ sung, giám định lại;

- Cần định giá tài sản, định giá lại tài sản.

Như vậy, khi có lý do thuộc một trong các căn cứu này thì Tòa án ra quyết định hoãn phiên tòa (Trường hợp chủ tọa vắng mặt hoặc bị thay đổi thì Chánh án tòa án ra quyết định hoãn phiên tòa).

Thời điểm hoãn phiên tòa?

Như đã phân tích về khái niệm Hoãn phiên tòa là việc chuyển thời điểm tiến hành phiên tòa sang một thời điểm khác muộn hơn, nên về nguyên tắc việc Hoãn phiên tòa chỉ khi phiên tòa đã được mở (Thời điểm Quyết định đưa vụ án ra xét xử).

Hiện nay trên thực tế có những trường hợp khi quyết định ngày đưa vụ án ra xét xử, nhưng trong thời gian chuẩn bị đưa vụ án ra xét xử này thì có yêu cầu được hoãn phiên tòa thuộc các căn cứ nêu trên. Nhưng quy định pháp luật không cho phép hoãn phiên tòa ngày mà phải đến đúng ngày đưa vụ án ra xét xử mới có thể ban hành Quyết định đưa vụ án ra xét xử. Việc này là hạn chế trong quy định pháp luật sẽ gây lãng phí chi phí tố tụng, khó khăn, đặc biệt là khó khăn với những người tham gia tố tụng phiên tòa mà ở xa, điều kiện đi lại còn hạn chế.

Được hoãn phiên tòa hình sự mấy lần?

Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 không có quy định giới hạn số lần được hoãn phiên tòa mà chỉ có căn cứ các trường hợp được hoãn phiên tòa hình sự. Nếu dựa vào căn cứ để hoãn phiên tòa hình sự để xác định số lần có thể hoãn phiên tòa thì có tới 13 lần được hoãn phiên tòa hình sự. Nhưng trong 1 số căn cứ hoãn cũng không quy định số lần được hoãn phiên tòa nên 13 lần hoãn phiên tòa này mới chỉ là căn cứ tối thiểu có thể hoãn phiên tòa.

Thời gian hoãn phiên tòa vụ án hình sự cả sơ thẩm lẫn phúc thẩm đều không được quá 30 ngày kể từ ngày ban hành quyết định hoãn phiên tòa.

Cơ quan nào có thẩm quyền hoãn phiên tòa vụ án hình sự?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, thẩm quyền hoãn phiên tòa hình sự thuộc về:

• Hội đồng xét xử: Khi có căn cứ để hoãn phiên tòa, Hội đồng xét xử sẽ quyết định hoãn phiên tòa sơ thẩm.
• Chủ tọa phiên tòa: Thay mặt Hội đồng xét xử ký quyết định hoãn phiên tòa.
• Chánh án Tòa án: Trong trường hợp Chủ tọa phiên tòa vắng mặt hoặc bị thay đổi, Chánh án Tòa án sẽ là người ra quyết định hoãn phiên tòa.

Thời điểm và căn cứ hoãn phiên tòa: Theo quy định tại Điều 297 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, Tòa án sẽ quyết định hoãn phiên tòa khi thuộc một trong các trường hợp sau:

• Có người vắng mặt: Nếu người vắng mặt thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 297, việc hoãn phiên tòa sẽ được thực hiện.
• Theo yêu cầu của Viện kiểm sát: Trường hợp Viện kiểm sát xét thấy cần thiết phải bổ sung tài liệu, chứng cứ hoặc có căn cứ khác để hoãn phiên tòa.
• Có lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan: Các trường hợp như thiên tai, dịch bệnh, hoặc sự kiện bất ngờ khác khiến phiên tòa không thể diễn ra.
• Thời hạn hoãn phiên tòa: Thời hạn hoãn phiên tòa sơ thẩm không được quá 30 ngày kể từ ngày ra quyết định hoãn. Quyết định hoãn phiên tòa phải được thông báo ngay cho những người tham gia tố tụng có mặt tại phiên tòa. Quyết định này cũng phải được gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp và những người vắng mặt tại phiên tòa trong thời hạn 02 ngày kể từ ngày ra quyết định.

Bị cáo có quyền đề nghị hoãn phiên tòa không?

Bị cáo có quyền đề nghị hoãn phiên tòa khi vắng mặt vì lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan. Tuy nhiên, Tòa án sẽ quyết định có hoãn hay không sau khi xem xét lý do và các điều kiện khác. Bị cáo cần cung cấp tài liệu, giấy tờ chứng minh để chứng minh lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan, như giấy xác nhận của bệnh viện nếu bị ốm. Cách bị cáo đề nghị hoãn phiên tòa:

• Nộp đơn yêu cầu: Bị cáo hoặc người đại diện hợp pháp nộp đơn yêu cầu hoãn phiên tòa cho Tòa án.
• Đính kèm tài liệu: Kèm theo đơn là các giấy tờ chứng minh lý do xin hoãn, ví dụ: giấy chứng nhận y tế do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp nếu bị bệnh.
• Nêu rõ lý do: Đơn phải nêu rõ lý do bị cáo không thể tham gia phiên tòa vào thời điểm đã ấn định.
• Nộp cho Tòa án: Nộp đơn và các tài liệu liên quan đến Tòa án nơi xét xử vụ án

Các trường hợp Tòa án có thể xem xét hoãn phiên tòa do bị cáo?

Bị cáo vắng mặt vì lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan: Đây là lý do chính để Tòa án xem xét hoãn phiên tòa.

Bị bệnh nặng: Nếu bị cáo bị ốm nặng hoặc bệnh tâm thần, bệnh hiểm nghèo thì Tòa án có thể tạm đình chỉ vụ án để bị cáo chữa bệnh.

Các trường hợp khác: Tòa án có thể xem xét hoãn phiên tòa trong các trường hợp khác nếu lý do chính đáng và được quy định.

Chú ý: Chỉ có Thẩm phán chủ tọa phiên tòa hoặc Chánh án Tòa án mới có thẩm quyền ra quyết định hoãn phiên tòa. Quyết định hoãn phiên tòa phải được thông báo ngay cho tất cả những người tham gia tố tụng.

Bị hại có quyền đề nghị hoãn phiên tòa không?

Bị hại có quyền đề nghị hoãn phiên tòa, nhưng Tòa án sẽ xem xét và quyết định tùy theo từng trường hợp cụ thể. Quyền này được ghi nhận trong Bộ luật Tố tụng hình sự, và Tòa án sẽ hoãn phiên tòa nếu vắng mặt của bị hại là do lý do chính đáng (như ốm đau, tai nạn) và có thể ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án.

Các trường hợp bị hại có thể đề nghị hoãn phiên tòa?

Vắng mặt có lý do chính đáng: Nếu bị hại có lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan mà không thể tham dự, Tòa án có thể hoãn phiên tòa.

Khi cần thiết: Bị hại hoặc người bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ có thể đề nghị hoãn phiên tòa nếu họ vắng mặt mà việc xét xử sẽ gặp khó khăn cho việc giải quyết bồi thường thiệt hại.

Quyết định của Tòa án

Nếu bị hại vắng mặt có lý do: Tòa án có thể hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử.

Nếu có lợi cho bị hại: Tòa án sẽ hoãn phiên tòa nếu không có mặt của bị hại có thể dẫn đến một bản án, quyết định không có lợi cho họ.

Nếu cố tình vắng mặt: Nếu bị hại đã được triệu tập hợp lệ nhưng cố tình vắng mặt, Tòa án có quyền xét xử vắng mặt họ.

Tách việc bồi thường: Tòa án có thể tách riêng phần bồi thường để giải quyết sau, tùy theo trường hợp vắng mặt của bị hại.

Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào hoặc muốn được Luật sư tư vấn pháp lý xin vui lòng liên hệ thông tin phía dưới để được hỗ trợ tốt nhất.

Mọi thông tin cần tư vấn, Quý khách vui lòng liên hệ

• Luật sư Trịnh Văn Dũng
• Hotline: 0969566766
• Zalo: 0338919686
• Địa chỉ 01: Biệt thự SH191, Khu Đô thị Nam An Khánh, xã An Khánh, thành phố Hà Nội.