Có, chủ sở hữu cây cối, công trình nhà bên cạnh gây thiệt hại phải bồi thường, trừ trường hợp thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc do sự kiện bất khả kháng. Trách nhiệm này áp dụng khi cây cối hoặc công trình của họ đổ, gãy hoặc gây ảnh hưởng đến tài sản của bạn.

1. Trách nhiệm bồi thường Chủ sở hữu tài sản?

Chủ sở hữu cây cối có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cây cối đổ, gãy gây ra, ngoại trừ trường hợp thiệt hại hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc do sự kiện bất khả kháng.

Cây xanh công cộng: Nếu cây xanh đô thị gây thiệt hại, trách nhiệm bồi thường thuộc về cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp được giao nhiệm vụ quản lý cây xanh đó.

Thiệt hại do công trình xây dựng: Tương tự, chủ sở hữu công trình có trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu công trình của họ đổ sập hoặc có nguy cơ gây hại cho bất động sản liền kề.

2. Các trường hợp không phải bồi thường?

Lỗi của người bị thiệt hại: Nếu người bị thiệt hại có lỗi trong việc gây ra thiệt hại, họ sẽ không được bồi thường cho phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

Sự kiện bất khả kháng: Nếu thiệt hại xảy ra hoàn toàn do sự kiện bất khả kháng, chẳng hạn như thiên tai cực đoan, thì người gây thiệt hại có thể không phải bồi thường.

3. Quyền của người bị thiệt hại?

Yêu cầu chặt cây: Nếu cây cối của hàng xóm có nguy cơ gãy, đổ gây thiệt hại, bạn có quyền yêu cầu họ chặt bỏ.

Yêu cầu cơ quan chức năng can thiệp: Nếu hàng xóm không thực hiện, bạn có quyền yêu cầu chính quyền địa phương can thiệp.

Yêu cầu bồi thường: Bạn có quyền yêu cầu chủ sở hữu cây cối hoặc công trình gây thiệt hại phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã xảy ra.

Thiệt hại này bao gồm cả thiệt hại về tài sản và có thể phát sinh cả thiệt hại về tính mạng, sức khỏe (nếu có).

Căn cứ pháp lý: Điều 604, 605 Bộ luật dân sự 2015.

“Điều 604. Bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra

Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý phải bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra.

Điều 605. Bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra

Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác phải bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác đó gây thiệt hại cho người khác.

Khi người thi công có lỗi trong việc để nhà cửa, công trình xây dựng khác gây thiệt hại thì phải liên đới bồi thường”

Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết bồi thường thiệt hại về tài sản?

Thẩm quyền giải quyết bồi thường thiệt hại tài sản thuộc về Tòa án trong các tranh chấp ngoài hợp đồng, hoặc do cơ quan thi hành án dân sự giải quyết bồi thường nhà nước, hoặc do UBND cấp tỉnh/huyện/xã giải quyết bồi thường thiệt hại gây ra bởi người thi hành công vụ thuộc thẩm quyền quản lý của họ.

Thẩm quyền của Tòa án Đối với tranh chấp ngoài hợp đồng: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, làm việc (nếu là cá nhân) hoặc có trụ sở (nếu là cơ quan, tổ chức) sẽ giải quyết yêu cầu bồi thường.

Đối với yêu cầu bồi thường nhà nước: Tòa án sẽ là cơ quan giải quyết nếu yêu cầu bồi thường được giải quyết trong quá trình tố tụng hình sự hoặc hành chính.

Chủ sử dụng bất động sản gây thiệt hại không bồi thường thì phải làm thế nào?

Nếu chủ sử dụng bất động sản gây thiệt hại nhưng từ chối bồi thường, bạn cần thực hiện các bước sau: thương lượng với bên gây thiệt hại, thu thập bằng chứng, và yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết (tòa án hoặc trọng tài) nếu không đạt được thỏa thuận.  Bạn cũng có quyền yêu cầu giảm mức bồi thường nếu có lý do hợp lý như thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của họ, bên bị thiệt hại cũng có lỗi, hoặc tình hình thực tế thay đổi.

Các bước thực hiện

B1.Thương lượng:  Trao đổi trực tiếp với chủ sử dụng bất động sản để tìm hiểu lý do và đưa ra đề nghị bồi thường hợp lý. Cố gắng đạt được một thỏa thuận về mức độ và hình thức bồi thường (tiền, hiện vật, công việc...).

B2.Thu thập bằng chứng: Lưu giữ toàn bộ bằng chứng liên quan đến thiệt hại, ví dụ: hình ảnh, video, hóa đơn sửa chữa, giấy tờ xác nhận thiệt hại. Thu thập thông tin về người gây thiệt hại (tên, địa chỉ, thông tin liên lạc).

B3. Yêu cầu giảm mức bồi thường (nếu có lý do):  Nếu chủ sử dụng bất động sản không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của họ, họ có thể đề nghị giảm mức bồi thường. Nếu bên bị thiệt hại cũng có lỗi, họ chỉ phải bồi thường phần thiệt hại không do lỗi của mình gây ra. Nếu tình hình thực tế thay đổi (ví dụ: lạm phát), có thể yêu cầu tòa án xem xét lại mức bồi thường.

B4. Đưa vụ việc ra tòa án hoặc trọng tài: Nếu các bên không thể đạt được thỏa thuận, bạn có thể nộp đơn kiện lên tòa án có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết theo pháp luật. Tòa án sẽ xem xét chứng cứ và đưa ra phán quyết cuối cùng về mức độ và hình thức bồi thường.

Lưu ý quan trọng

Phân biệt thiệt hại do lỗi cố ý và vô ý: Mức độ bồi thường có thể khác nhau tùy thuộc vào lỗi của người gây thiệt hại.