Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm trái đạo đức xã hội?
Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm là giao dịch có mục đích, nội dung vi phạm những quy định của pháp luật không cho phép hoặc trái với đạo đức xã hội. Theo Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS 2015) tại Điều 123, hậu quả là giao dịch này không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ dân sự, được coi như chưa từng tồn tại, các bên phải khôi phục lại tình trạng ban đầu và bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thườnVi phạm điều cấm của luật:
Đây là những quy định của pháp luật không cho phép chủ thể thực hiện một số hành vi nhất định. Ví dụ: Hợp đồng mua bán ma túy.
Vi phạm trái đạo đức xã hội: Giao dịch vi phạm những chuẩn mực ứng xử chung được xã hội công nhận và tôn trọng
“Điều 123. Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội
1.Giao dịch dân sự có mục đích, nội dung vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội thì vô hiệu. Điều cấm của luật là những quy định của luật không cho phép chủ thể thực hiện những hành vi nhất định. Đạo đức xã hội là những chuẩn mực ứng xử chung trong đời sống xã hội, được cộng đồng thừa nhận và tôn trọng”
Giao dịch vô hiệu do giả tạo?
Giao dịch dân sự giả tạo là giao dịch được xác lập nhằm che dấu giao dịch có thật khác. Trong giao dịch giả tạo các chủ thể không có ý định xác lập quyền và nghĩa vụ với nhau. Thực chất, khi tham gia giao dịch dân sự bình thường các bên cùng thể hiện ý chí thật sự, còn giao dịch dân sự giả tạo chỉ nhằm che đậy ý chí không thật của các chủ thể. Hay nói cách khác, giao dịch dân sự giả tạo là giao dịch được xác lập không thật, nhằm che giấu ý chí thật của các chủ thể. Do đó, giao dịch dân sự giả tạo các chủ thể không có ý định thiết lập quyền và nghĩa vụ với nhau, nội dung của giao dịch giả tạo cũng không thể hiện ý chí đích thực của các bên, mà các bên tạo ra giao dịch giả tạo chỉ nhằm che đậy một giao dịch khá
Điều 124. Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo
1. Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, còn giao dịch dân sự bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan.
2. Trường hợp xác lập giao dịch dân sự giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thì giao dịch dân sự đó vô hiệu.
Giao dịch vô hiệu do người thực hiện không có năng lực hành vi dân sự?
Giao dịch dân sự vô hiệu do người thực hiện không có năng lực hành vi dân sự, bao gồm người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự hoặc người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. Theo yêu cầu của người đại diện, Tòa án sẽ tuyên bố vô hiệu nếu giao dịch đó phải do người đại diện xác lập hoặc đồng ý, trừ một số trường hợp ngoại lệ
Điều 125. Giao dịch dân sự vô hiệu do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện ……..
c) Giao dịch dân sự được người xác lập giao dịch thừa nhận hiệu lực
Giao dịch dân sự vô hiệu do không nhận thức hoặc không làm chủ được hành vi?
Giao dịch dân sự vô hiệu do không nhận thức hoặc không làm chủ được hành vi xảy ra khi một người có năng lực hành vi dân sự nhưng lại thực hiện giao dịch vào thời điểm mà họ không nhận thức hoặc không làm chủ được hành vi của mình. Theo pháp luật, trường hợp này cho phép người đó yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu, ví dụ như người say rượu bán tài sản của mình và sau khi tỉnh táo muốn hủy bỏ giao dịch đó.
Giao dịch vô hiệu do bị nhầm lẫn?
Giao dịch vô hiệu do nhầm lẫn xảy ra khi một bên xác lập giao dịch dân sự có sự nhầm lẫn, dẫn đến việc các bên không đạt được mục đích ban đầu. Tòa án có thể tuyên bố vô hiệu giao dịch này theo yêu cầu của bên bị nhầm lẫn, trừ khi mục đích giao dịch vẫn đạt được hoặc có thể khắc phục ngay sự nhầm lẫn để đạt mục đích.
Nếu một bên chứng minh được rằng họ đã bị nhầm lẫn và điều đó làm cho họ không đạt được mục đích giao dịch, thì giao dịch có thể bị tuyên bố vô hiệu.
Điều 126. Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn
1. Trường hợp giao dịch dân sự được xác lập có sự nhầm lẫn làm cho một bên hoặc các bên không đạt được mục đích của việc xác lập giao dịch thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Giao dịch dân sự được xác lập có sự nhầm lẫn không vô hiệu trong trường hợp mục đích xác lập giao dịch dân sự của các bên đã đạt được hoặc các bên có thể khắc phục ngay được sự nhầm lẫn làm cho mục đích của việc xác lập giao dịch dân sự vẫn đạt được.
Giao dịch vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép?
Nếu giao dịch được xác lập do một bên bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép, bên đó có quyền yêu cầu tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu.
Điều 127. Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép
Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa, cưỡng ép thì có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.
Lừa dối trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba nhằm làm cho bên kia hiểu sai lệch về chủ thể, tính chất của đối tượng hoặc nội dung của giao dịch dân sự nên đã xác lập giao dịch đó.
Đe dọa, cưỡng ép trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên hoặc người thứ ba làm cho bên kia buộc phải thực hiện giao dịch dân sự nhằm tránh thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản của mình hoặc của người thân thích của mình.
Giao dịch vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức?
Giao dịch vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức là khi giao dịch không tuân thủ hình thức bắt buộc do pháp luật quy định, chẳng hạn như yêu cầu phải lập thành văn bản, công chứng, chứng thực. Hậu quả là giao dịch đó không có giá trị pháp lý từ thời điểm xác lập và sẽ phải hoàn trả lại tình trạng ban đầu, trừ một số trường hợp ngoại lệ theo luật định.
Điều 129. Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức Giao dịch dân sự vi phạm quy định điều kiện có hiệu lực về hình thức thì vô hiệu, trừ trường hợp sau đây:
1. Giao dịch dân sự đã được xác lập theo quy định phải bằng văn bản nhưng văn bản không đúng quy định của luật mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó.
2. Giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó. Trong trường hợp này, các bên không phải thực hiện việc công chứng, chứng thực.
Giao dịch vô hiệu xử lý như thế nào?
Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu là giao dịch không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Các bên phải khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận, trừ trường hợp không thể hoàn trả bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.
Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường, trong khi bên ngay tình thu hoa lợi, lợi tức thì không phải hoàn trả.
Căn cứ pháp lý:
“Điều 131. Bộ Luật dân sự năm 2015 Điều 131. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu
1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.
3. Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.
4. Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.
5. Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định.