Trường hợp con không được hưởng thừa kế từ cha mẹ [2025]

Quyền thừa kế nhà đất được phân chia theo di chúc hoặc theo pháp luật. Tuy nhiên, không phải lúc nào con cái cũng được hưởng di sản từ cha mẹ. Dưới đây là 7 trường hợp con không được hưởng thừa kế theo Bộ luật Dân sự 2015.

1. Thừa kế nhà đất là gì?

Thừa kế nhà đất là việc dịch chuyển quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất của người đã mất cho người còn sống. Theo Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015:

• Cá nhân có quyền lập di chúc, định đoạt tài sản của mình.

• Người thừa kế hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

• Người thừa kế không là cá nhân vẫn được hưởng di sản nếu di chúc quy định.

Như vậy, việc con có được hưởng thừa kế hay không phụ thuộc vào di chúc của cha mẹ và các quy định pháp luật về thừa kế.

Gợi ý:

• Thừa kế theo di chúc?

• Truất quyền thừa kế là gì?

• Phân chia di sản thừa kế?

• Quyền thừa kế nhà đất theo pháp luật?

2. Con không còn sống tại thời điểm mở thừa kế (Điều 613 BLDS 2015)

Theo Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015:

“Người thừa kế là cá nhân phải còn sống tại thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết.”

• Nếu người con mất trước cha mẹ hoặc chưa tồn tại hợp pháp khi mở thừa kế → không được hưởng thừa kế.

3. Con thuộc nhóm người không có quyền hưởng di sản (Điều 621 BLDS 2015)

Người con bị truất quyền thừa kế hoặc không được hưởng di sản nếu:

1. Cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc ngược đãi cha mẹ

2. Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng cha mẹ

3. Cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác để chiếm di sản

4. Lừa dối, cưỡng ép, giả mạo, sửa chữa, hủy hoặc che giấu di chúc

Lưu ý: Nếu cha mẹ biết những hành vi này nhưng vẫn để lại di sản → con vẫn được hưởng theo di chúc.

4. Con không có tên trong di chúc

• Di chúc là ý chí cuối cùng của cha mẹ.

• Nếu di chúc không ghi tên con → con không được nhận thừa kế.

Trừ trường hợp người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc, gồm:

• Con chưa thành niên

• Con thành niên không có khả năng lao động

Nhóm này vẫn được hưởng 2/3 suất thừa kế theo pháp luật.

5. Con bị cha mẹ truất quyền thừa kế (Điều 626 BLDS 2015)

Người lập di chúc có quyền:

• Chỉ định người thừa kế

• Truất quyền hưởng di sản

• Phân chia phần di sản

• Dành tài sản thờ cúng hoặc di tặng

• Giao nghĩa vụ cho người thừa kế

→ Nếu con bị truất quyền thừa kế trong di chúc → không được hưởng di sản, dù đủ điều kiện pháp lý.

6. Con từ chối nhận di sản thừa kế

• Việc nhận di sản phải đồng thuận.

• Con có thể từ chối nhưng phải:

  • Lập thành văn bản

  • Thông báo trước phân chia di sản

  • Gửi cho người thừa kế khác biết

→ Khi từ chối hợp pháp, con không nhận được thừa kế.

7. Con bạo hành cha mẹ nhưng chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự

• Nếu con có hành vi ngược đãi cha mẹ → có thể bị tước quyền thừa kế.

• Điều kiện: cha mẹ truất quyền thừa kế trong di chúc hoặc tòa xác định vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ.

Kết luận

Con sẽ không được hưởng thừa kế trong các trường hợp:

1. Không còn sống khi mở thừa kế

2. Thuộc nhóm người không có quyền hưởng di sản

3. Không có tên trong di chúc

4. Bị truất quyền thừa kế

5. Từ chối nhận di sản

6. Gian lận, cưỡng ép, giả mạo di chúc

7. Ngược đãi cha mẹ

Đây là các căn cứ pháp lý rõ ràng theo Bộ luật Dân sự 2015.